Στη μακρά ιστορία της, η Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη έχει από πολλού υπερβεί τα στενά όρια μιας επαρχιακής βιβλιο­θήκης. Με ομιλίες, ημερίδες, εκθέσεις και άλλες δραστηριότητες, λειτουργεί ως πνευματικό κέντρο, ως φάρος πολιτισμού για την πόλη που από το 1908 τη φιλοξενεί. Κατ’ αρχάς με το κληρο­δότημα της βιβλιοθήκης του Δημητρίου Βικέλα και στη συνέχεια εμπλουτισμένη με δωρεές βιβλιοθηκών σημαντικών ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών, του Στέφανου Ξανθουδίδη, του Μάρκου Αυγέρη και της Έλλης Αλεξίου, του Γιώργου Ανεμογιάννη, κ.α. αλλά και με αγορές από τον Δήμο Ηρακλείου, δια­θέτει έναν πλούτο βιβλίων που σήμερα πλησιάζει τους 200.000 τίτλους. Κορυφαία ασφαλώς στιγμή για την ιστορία της είναι η απόκτηση της βιβλιοθήκης του Γιώργου και της Μαρώς Σεφέρη, με τη διαμεσολάβηση του αειμνήστου Εφόρου της Νικολάου Γιανναδάκη.

Σημαντικότατος τομέας των δράσεων της, είναι η έκδοση εξαιρετικών βιβλίων και του περιοδικού «Παλίμψηστον». Βιβλία ιστορικά, φιλολογικά και λογοτεχνικά, κείμενα και μελέτες για την αρχαία ελληνική γραμματεία και κατάλογοι εκθέσεων, συμπεριλαμβάνονται στο εκδοτικό της έργο. Έχει αξιοποιήσει με­γάλο μέρος των αρχείων που κατέχει (Ενετικό, Τουρκικό, Δημογεροντίας Ηρακλείου, Γερμανικό κ.α.) και έπεται συνέχεια. Χάρις στις άοκνες προσπάθειες του προσωπικού της και των επι­τροπών που κατά καιρούς τη διοίκησαν, η Βικελαία, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, δεν έχει υποστείλει ποτέ τη σημαία του πολιτισμού. Επιμένει σταθερά και αποφασιστικά, αντάξια πάντοτε της παράδοσης των ετών που έχει πίσω της. Η Βικελαία σύντομα θα στεγάζεται στο κτίριο Αχτάρικα, απέναντι απο την κρήνη Μοροζίνι (λιοντάρια). Στο ισόγειο λειτουργεί βιβλιοπωλείο όπου μπορείτε να βρείτε βιβλία από τις εκδόσεις της Βικελαίας Βιβλιοθήκης, των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων και του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης.

www.vikelaia.gr